Tăng mức phạt tiền trong xử lý vi phạm hành chính: Bước đi mạnh mẽ để nâng cao hiệu lực pháp luật

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, việc tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật là yêu cầu tất yếu. Ngày 24/3/2025, Bộ Tư pháp đã ban hành Dự thảo Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi, bổ sung) nhằm cập nhật, hoàn thiện quy định xử phạt hành chính phù hợp với thực tiễn. Một điểm nổi bật trong dự thảo lần này là việc điều chỉnh tăng mức phạt tiền tối đa trong nhiều lĩnh vực quan trọng.

Tóm tắt nội dung mới trong Dự thảo 

Căn cứ theo khoản 1 Điều 24 của Dự thảo Luật, mức phạt tiền tối đa trong xử lý vi phạm hành chính được điều chỉnh tăng, cụ thể:

1. Phạt tiền đến 30 triệu đồng đối với các lĩnh vực:
Hôn nhân và gia đình; bình đẳng giới; bạo lực gia đình; lưu trữ; tín ngưỡng, tôn giáo; thi đua, khen thưởng; hành chính tư pháp; dân số; thống kê; đối ngoại; tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.

2. Phạt tiền đến 50 triệu đồng đối với các lĩnh vực:
Phòng cháy chữa cháy; cứu nạn cứu hộ; bổ trợ tư pháp; y tế dự phòng; phòng, chống HIV/AIDS; văn hóa; thể thao; du lịch; quản lý khoa học, công nghệ; chuyển giao công nghệ; bảo vệ, chăm sóc trẻ em; bảo trợ xã hội; phòng, chống thiên tai; kiểm dịch thực vật; bảo tồn nguồn gen (trừ giống vật nuôi); trồng trọt (trừ phân bón); thú y; kế toán; phí, lệ phí; tài sản công; hóa đơn; dự trữ quốc gia; hóa chất; khí tượng thủy văn; đo đạc bản đồ; đăng ký doanh nghiệp; kiểm toán nhà nước; cản trở hoạt động tố tụng; thi hành án dân sự; phá sản; giao dịch điện tử; bưu chính.

3. Phạt tiền đến 75 triệu đồng đối với các lĩnh vực:
Cơ yếu; quản lý và bảo vệ biên giới; quốc phòng, an ninh; lao động; giáo dục; giáo dục nghề nghiệp; giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa; bảo hiểm y tế, xã hội, thất nghiệp; phòng, chống tệ nạn xã hội; an ninh trật tự; an toàn xã hội.

Mục tiêu của việc điều chỉnh tăng mức phạt

Việc tăng mức phạt tiền trong dự thảo sửa đổi lần này hướng đến những mục tiêu cụ thể:

- Tăng tính răn đe đối với hành vi vi phạm;

- Phù hợp với mức độ phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, khi mức xử phạt cũ không còn đủ sức ngăn chặn, phòng ngừa hành vi trái pháp luật;

- Tạo sự nghiêm minh của pháp luật, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân và tổ chức;

- Bổ sung căn cứ pháp lý rõ ràng hơn cho cơ quan chức năng khi xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong thực tiễn.

Tác động của việc tăng mức phạt tiền

Việc tăng mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực nêu trên có thể mang đến nhiều tác động tích cực:

- Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước: Cơ quan chức năng sẽ có công cụ pháp lý mạnh mẽ hơn để xử lý kịp thời, nghiêm khắc các hành vi vi phạm.

- Giảm tình trạng vi phạm tái diễn: Khi mức phạt đủ lớn, các cá nhân, tổ chức sẽ cân nhắc trước khi thực hiện hành vi trái quy định.

- Góp phần bảo vệ quyền lợi của cộng đồng: Đặc biệt trong các lĩnh vực thiết yếu như giáo dục, y tế, bảo vệ trẻ em, phòng chống tệ nạn...

- Thúc đẩy việc tuân thủ pháp luật trong kinh doanh và đời sống xã hội: Đặc biệt đối với doanh nghiệp, chủ thể kinh doanh – đối tượng thường xuyên chịu sự điều chỉnh bởi các quy định hành chính.

Việc Bộ Tư pháp đề xuất tăng mức phạt tiền tối đa trong xử lý vi phạm hành chính không chỉ là sự điều chỉnh kỹ thuật đơn thuần, mà còn là một bước đi mạnh mẽ thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc nâng cao hiệu lực pháp luật. Dự thảo cần được thảo luận, đóng góp thêm từ các chuyên gia và người dân, nhưng rõ ràng đây là tín hiệu tích cực trong việc xây dựng một xã hội pháp quyền, kỷ cương, minh bạch và tiến bộ.